Heilige Geest

De Heilige Geest is een Persoon en Hij is God, samen met de Vader en de Zoon. Hij zorgt ervoor dat mensen leren vertrouwen op de Heere Jezus Christus en dat hun leven helemaal nieuw wordt.

Bekijk de video met uitleg over het kernwoord

De andere Trooster

Heb je wel eens goed op de regen gelet? Een fijne miezerregen waar je uiteindelijk heel nat van wordt. Of een flinke plensbui die voor grote plassen op straat zorgt. Misschien scheen daarna wel weer de zon. Je voelde de warmte op je huid en zag het felle zonlicht weerkaatsen in het water. Heb je ook de wind gezien? Dat is lastig! De wind kun je niet zien, maar je merkt wel dat het waait. Misschien had je wind mee toen je uit school naar huis fietste. Dat ging lekker snel!

Voor de discipelen was de Heere Jezus, toen Hij nog op aarde was, als de zon. Ze genoten van Zijn vriendschap en nabijheid. Zijn woorden waren als de regen. Ze leerden veel van Hem over Zijn Vader en over het Koninkrijk der hemelen, waar Hij zo vaak over sprak. Toch zei Jezus Zelf dat het beter was dat Hij wegging, omdat er dan een andere Trooster zou komen. Hij is als de wind: je kunt Hem niet zien. Maar als Hij komt, kan iedereen het merken.

Het Pinksterfeest is aangebroken. Jeruzalem is vol met Joden uit Israël en de landen eromheen. Ze bieden bij dit feest de Heere de eerste vruchten van de tarweoogst aan en danken Hem ervoor. In een bovenzaal in Jeruzalem zijn 120 mensen bij elkaar. Samen bidden ze om de Heilige Geest. Jezus beloofde Zijn komst toen Hij naar de hemel ging. De Heilige Geest zal hen Jezus’ woorden in herinnering brengen en uitleggen. Hij zal hen helpen om overal over de Heere Jezus te vertellen. Ze hebben Hem nodig!

Opeens horen ze een geluid als van een grote windvlaag. Op elkaars hoofden zien ze wonderlijke vuurvlammen. Tekenen dat de Heilige Geest gekomen is. Hij wordt over hen uitgestort en vult hen helemaal. Nu willen ze aan iedereen vertellen welke grote dingen God heeft gedaan!
De mensen buiten merken aan die tekenen dat er iets heel bijzonders gebeurt. Ze horen de discipelen spreken in allerlei talen. Vol verbazing roepen ze: “wat betekent dit allemaal?” Anderen spotten: “ze zijn dronken.”

Dan komt Petrus naar voren. Hij hoort de spot van sommige mensen. Vol van de Heilige Geest vertelt hij dat dít is wat de profeet Joël al heeft voorspeld. Net zoals de profeten hebben gesproken over het lijden, het sterven en de opstanding van de Heere Jezus. “Deze Jezus, die júllie hebben laten kruisigen!” zegt Petrus. Als hij dat zegt, werkt de Heilige Geest in de harten van de mensen die luisteren. Ze zien hun grote zonde: dat ze niet geloofd hebben in de Zoon van God. “Wat moeten we doen?” roepen ze uit. Petrus wijst hen de weg. “Bekeer u!” Hij vertelt hen dat er vergeving van hun zonden is. Die dag geloven 3000 mensen met hun hele hart dat de Heere Jezus hun Redder is, Die hun zonden vergeeft. Ze ontvangen een nieuw leven. Zó krachtig werkt de Heilige Geest.

Je kunt de Heilige Geest niet zien. Hij is onzichtbaar, net als de wind. Hij is zoals een schijnwerper bij een oud kerkgebouw. Als het ’s avonds donker is, verlicht die grote lamp het gebouw, zodat het er prachtig uitziet. Zo schijnt de Heilige Geest Zijn licht op de Heere Jezus. Je ontdekt dat je Hem nodig hebt en leert de Heere Jezus vertrouwen en volgen. Dat is wat de Heilige Geest het liefste doet.

Bijbelteksten

In het begin schiep God de hemel en de aarde. De aarde nu was woest en leeg, en duisternis lag over de watervloed; en de Geest van God zweefde boven het water.
Genesis 1:1-2
Als u die slecht bent, uw kinderen dus goede gaven weet te geven, hoeveel te meer zal de hemelse Vader de Heilige Geest geven aan hen die tot Hem bidden?
Lukas 11:13
En de hoop beschaamt niet, omdat de liefde van God in onze harten uitgestort is door de Heilige Geest, Die ons gegeven is.
Romeinen 5:5
Dit moet u allereerst weten, dat geen enkele profetie van de Schrift een eigenmachtige uitleg toelaat; want de profetie is destijds niet voortgebracht door de wil van een mens, maar heilige mensen van God, door de Heilige Geest gedreven, hebben gesproken.
2 Petrus 1:20-21

Heidelbergse Catechismus

In de Heidelbergse Catechismus gaat het in zondag 20 speciaal over de Heilige Geest. In vraag en antwoord 53 lees je dat Hij samen met de Vader en Zoon werkelijk en eeuwig God is. Hij is ook aan mij gegeven, belijdt de gelovige. Hij geeft geloof in Christus, Hij troost in verdriet en blijft eeuwig bij mij.

In zondag 25 wordt meer gezegd over het werk van de Heilige Geest. In vraag en antwoord 65 lees je dat het geloof bij de Heilige Geest vandaan komt. Hij werkt het door de verkondiging van het Woord en maakt het geloof sterker door het gebruik van de sacramenten (Doop en Avondmaal). Als je goed oplet, lees je in het derde deel van de Catechismus (vanaf zondag 32: over de dankbaarheid voor de verlossing die God geeft) nóg meer over het werk van de Heilige Geest. Hij maakt het leven van de gelovige nieuw. In verschillende antwoorden wordt Zijn werk genoemd.

24 Hoe groot zijn Uw werken, HEERE, U hebt alles met wijsheid gemaakt, de aarde is vol van Uw rijkdommen. 25 Daar ligt de zee, groot en wijd uitgestrekt; daar leeft krioelend gedierte, niet te tellen, kleine dieren en grote. 26 Daar varen de schepen, daar gaat de Leviathan, die U gevormd hebt om hem erin te laten spelen. 27 Zij allen wachten op U, dat U hun voedsel geeft op zijn tijd. 28 Geeft U het hun, zij verzamelen het, doet U Uw hand open, zij worden met het goede verzadigd. 29 Verbergt U Uw aangezicht, zij worden door schrik overmand, neemt U hun adem weg, zij geven de geest en keren terug tot hun stof. 30 Zendt U Uw Geest uit, dan worden zij geschapen en vernieuwt U het gelaat van de aardbodem. 31 De heerlijkheid van de HEERE zij voor eeuwig, laat de HEERE Zich verblijden in Zijn werken. 32 Aanschouwt Hij de aarde, dan beeft hij, raakt Hij de bergen aan, dan roken zij. 33 Ik zal voor de HEERE zingen in mijn leven, ik zal voor mijn God psalmen zingen, mijn leven lang. 34 Mijn overdenking van Hem zal aangenaam zijn, ík zal mij in de HEERE verblijden. 35 De zondaars zullen van de aarde verdwijnen, de goddelozen zullen er niet meer zijn. Loof de HEERE, mijn ziel! Halleluja!

- Waarover wordt in Psalm 104 een loflied gezongen? - Wat heeft de Heilige Geest daarmee te maken? (vers 30) - Doet de Geest dat werk nog steeds? (denk eens aan de wisseling van de seizoenen!)

1 Daarna sprak de HEERE tot Mozes: 2 Zie, Ik heb Bezaleël, de zoon van Uri, de zoon van Hur, uit de stam Juda, bij zijn naam geroepen. 3 Ik heb hem vervuld met de Geest van God, met wijsheid, inzicht, kennis en allerlei vakmanschap, 4 om ontwerpen te bedenken en om die uit te voeren in goud, zilver en koper; 5 en om edelstenen te bewerken en in te zetten, en om hout te bewerken, dus om allerlei werk te verrichten. 6 En Ik, zie, Ik heb Aholiab, de zoon van Ahisamach, uit de stam Dan, aan hem toegevoegd. En in het hart van ieder die wijs van hart is, heb Ik wijsheid gegeven zodat zij alles kunnen maken wat Ik u geboden heb: 7 de tent van ontmoeting, de ark van de getuigenis, het verzoendeksel dat daarop ligt, alle voorwerpen voor de tent, 8 de tafel met zijn voorwerpen, de zuiver gouden kandelaar met al zijn voorwerpen, het reukofferaltaar, 9 het brandofferaltaar met al zijn voorwerpen, het wasvat met zijn voetstuk, 10 de ambtskleding, de geheiligde kleding van de priester Aäron, de kleding van zijn zonen om daarin als priester te dienen, 11 de zalfolie en het geurige reukwerk voor het heiligdom. Overeenkomstig alles wat Ik u geboden heb, moeten zij het maken.

- Welke opdracht krijgen Bezaleël en Aholiab? (vers 6-11) - Hoe kunnen ze die belangrijke taak doen? (vers 3) - Creativiteit is een geschenk van de Geest. Ken jij mensen die hun creativiteit voor God gebruiken?

15 Als u Mij liefhebt, neem dan Mijn geboden in acht. 16 En Ik zal de Vader bidden, en Hij zal u een andere Trooster geven, opdat Hij bij u blijft tot in eeuwigheid, 17 namelijk de Geest van de waarheid, Die de wereld niet kan ontvangen, want zij ziet Hem niet en kent Hem niet, maar u kent Hem, want Hij blijft bij u en zal in u zijn. 18 Ik zal u niet als wezen achterlaten; Ik kom weer naar u toe. 19 Nog een korte tijd en de wereld zal Mij niet meer zien, maar u zult Mij zien, want Ik leef en u zult leven. 20 Op die dag zult u inzien dat Ik in Mijn Vader ben, en u in Mij, en Ik in u. 21 Wie Mijn geboden heeft en die in acht neemt, die is het die Mij liefheeft, en wie Mij liefheeft, hem zal Mijn Vader liefhebben; en Ik zal hem liefhebben en Mijzelf aan hem openbaren. 22 Judas, niet de Iskariot, zei tegen Hem: Heere, hoe komt het dat U Zichzelf aan ons zult openbaren en niet aan de wereld? 23 Jezus antwoordde en zei tegen hem: Als iemand Mij liefheeft, zal hij Mijn woord in acht nemen; en Mijn Vader zal hem liefhebben, en Wij zullen naar hem toe komen en bij hem intrek nemen. 24 Wie Mij niet liefheeft, neemt Mijn woorden niet in acht; en het woord dat u hoort, is niet van Mij, maar van de Vader, Die Mij gezonden heeft. 25 Deze dingen heb Ik tot u gesproken, terwijl Ik bij u verblijf. 26 Maar de Trooster, de Heilige Geest, Die de Vader zenden zal in Mijn Naam, Die zal u in alles onderwijzen en u in herinnering brengen alles wat Ik u gezegd heb.

- Wie bedoelt Jezus met “een andere Trooster”? (vers 16) - Wat betekent dat woord? Wat doet de Heilige Geest nog meer? (vers 16, 17 en 26) - Wanneer heb je een trooster nodig? Heb jij de Heilige Geest nodig?

34 En Petrus opende zijn mond en zei: Ik zie nu in waarheid in dat God niet iemand om de persoon aanneemt; 35 maar in ieder volk is degene die Hem vreest en gerechtigheid doet, Hem welgevallig. 36 Dit is het woord dat Hij gezonden heeft tot de Israëlieten, waardoor Hij vrede verkondigt door Jezus Christus; Deze is de Heere van allen. 37 U weet wat er gebeurd is in heel Judea, wat begon in Galilea na de doop die Johannes gepredikt heeft: 38 hoe God Jezus van Nazareth gezalfd heeft met de Heilige Geest en met kracht en hoe Hij het land doorgegaan is, terwijl Hij goeddeed en allen die door de duivel overweldigd waren, genas, want God was met Hem. 39 En wij zijn getuigen van alles wat Hij gedaan heeft, zowel in het Joodse land als in Jeruzalem. Ze hebben Hem gedood door Hem aan een hout te hangen. 40 Deze heeft God opgewekt op de derde dag en Hij heeft gegeven dat Hij zou verschijnen, 41 niet aan heel het volk, maar aan de getuigen die door God tevoren verkozen waren, aan ons namelijk, die met Hem gegeten en gedronken hebben, nadat Hij uit de doden opgestaan was. 42 En Hij heeft ons bevolen tot het volk te prediken en te getuigen dat Hij Degene is Die door God aangesteld is tot een Rechter over levenden en doden. 43 Van Hem getuigen al de profeten dat ieder die in Hem gelooft, vergeving van zonden ontvangen zal door Zijn Naam. 44 Terwijl Petrus deze woorden nog sprak, viel de Heilige Geest op allen die het Woord hoorden. 45 En de gelovigen die van de besnijdenis waren, zovelen als er met Petrus waren meegekomen, waren buiten zichzelf dat de gave van de Heilige Geest ook op de heidenen uitgestort werd, 46 want zij hoorden hen spreken in vreemde talen en God grootmaken. Toen antwoordde Petrus: 47 Kan iemand soms het water weren, zodat deze mensen, die evenals wij de Heilige Geest ontvangen hebben, niet gedoopt zouden worden? 48 En hij beval dat zij gedoopt zouden worden in de Naam van de Heere. Toen vroegen zij hem enkele dagen bij hen te blijven.

- Wat is de boodschap die Petrus aan Cornelius en zijn huisgenoten brengt? (vers 42-43) - Wat gebeurt er als hij dat doet? (vers 44) - Als het Woord verkondigd wordt, vervult de Heilige Geest mensen zodat ze het Woord van God geloven. Wat betekent dat voor jou als je de Bijbel leest en naar de preek luistert?

26 En evenzo komt ook de Geest onze zwakheden te hulp, want wij weten niet wat wij bidden zullen zoals het behoort. De Geest Zelf echter pleit voor ons met onuitsprekelijke verzuchtingen. 27 En Hij Die de harten doorzoekt, weet wat het denken van de Geest is, omdat Hij naar de wil van God voor de heiligen pleit. 28 En wij weten dat voor hen die God liefhebben, alle dingen meewerken ten goede, voor hen namelijk die overeenkomstig Zijn voornemen geroepen zijn. 29 Want hen die Hij van tevoren gekend heeft, heeft Hij er ook van tevoren toe bestemd om aan het beeld van Zijn Zoon gelijkvormig te zijn, opdat Hij de Eerstgeborene zou zijn onder vele broeders. 30 En hen die Hij er van tevoren toe bestemd heeft, die heeft Hij ook geroepen, en hen die Hij geroepen heeft, die heeft Hij ook gerechtvaardigd, en hen die Hij gerechtvaardigd heeft, die heeft Hij ook verheerlijkt.

- Wat doet de Heilige Geest? (vers 26) - Waarom doet Hij dat? - Hoe kan de Heilige Geest jou helpen als je gaat bidden?

12 Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar niet alle dingen zijn nuttig. Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar ik zal mij niet onder de macht van ook maar iets laten brengen. 13 Het voedsel is voor de buik en de buik voor het voedsel, maar God zal zowel het één als het ander tenietdoen. Het lichaam is echter niet voor de hoererij, maar voor de Heere en de Heere voor het lichaam. 14 En God heeft niet alleen de Heere opgewekt, maar zal ook ons opwekken door Zijn kracht. 15 Weet u niet dat uw lichamen leden zijn van Christus? Zal ik dan de leden van Christus nemen en die maken tot leden van een hoer? Volstrekt niet! 16 Of weet u niet dat wie zich met een hoer verenigt, één lichaam met haar is? Want die twee, zegt Hij, zullen tot één vlees zijn. 17 Wie zich echter met de Heere verenigt, is één geest met Hem. 18 Vlucht weg van de hoererij. Elke zonde die een mens doet, is buiten het lichaam, maar wie hoererij bedrijft, zondigt tegen zijn eigen lichaam. 19 Of weet u niet, dat uw lichaam een tempel is van de Heilige Geest, Die in u is en Die u van God hebt ontvangen, en dat u niet van uzelf bent? 20 U bent immers duur gekocht. Verheerlijk daarom God in uw lichaam en in uw geest, die van God zijn.

- Voor welke zonde waarschuwt Paulus de christenen in Korinthe? (vers 18) - Waarom moeten ze hun lichaam rein bewaren? (vers 19 en 20) - Heb jij weleens iets duurs gekocht? Hoe ging je daarmee om? Welke prijs is er voor je betaald als je bij de Heere Jezus hoort? Wat vraagt God dan van je?

16 Maar ik zeg: Wandel door de Geest en u zult zeker de begeerte van het vlees niet volbrengen. 17 Want het vlees begeert tegen de Geest in, en de Geest tegen het vlees in; en die staan tegenover elkaar, zodat u niet doet wat u zou willen. 18 Als u echter door de Geest geleid wordt, bent u niet onder de wet. 19 Het is bekend wat de werken van het vlees zijn, namelijk overspel, hoererij, onreinheid, losbandigheid, 20 afgoderij, toverij, vijandschappen, ruzie, afgunst, woede-uitbarstingen, egoïsme, onenigheid, afwijkingen in de leer, 21 jaloersheid, moord, dronkenschap, zwelgpartijen, en dergelijke; waarvan ik u voorzeg, zoals ik ook al eerder gezegd heb, dat wie zulke dingen doen, het Koninkrijk van God niet zullen beërven. 22 De vrucht van de Geest is echter: liefde, blijdschap, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing. 23 Daartegen richt de wet zich niet. 24 Maar wie van Christus zijn, hebben het vlees met zijn hartstochten en begeerten gekruisigd. 25 Als wij door de Geest leven, laten wij dan ook door de Geest wandelen. 26 Laten wij geen mensen met eigendunk worden, elkaar niet uitdagen en benijden.

- Wat zit er in je hart als de Geest er niet in woont? (vers 19-21) - Wat is de vrucht van de Geest? (vers 22) - Op Wie lijkt je leven als die vrucht te zien is? Wat is het geheim van deze vrucht? Zoek Johannes 15:4 en 5 eens op.

Het Pinksterfeest Free Bible Images

Deze platenserie laat de geschiedenis van de uitstorting van de Heilige Geest zien.

Opdracht: De Heilige Geest in beelden

De Bijbel gebruikt verschillende beelden voor de Heilige Geest en Zijn werk. Welke beelden kom je tegen in de volgende Bijbelteksten? Zet de teksten op een groot vel papier. Schrijf daarachter het beeld dat in de tekst genoemd wordt én wat je daarvan leert over de Heilige Geest en wat Hij doet.

Johannes 7:38 en 39
Jesaja 61:1 / Mattheüs 25:4
Lukas 3:16 / Handelingen 2:3
Lukas 3:22
Handelingen 2:2 / Johannes 3:8

Kleurplaten

Download één van de kleurplaten op deze pagina, print deze uit en kleur de plaat mooi in.

Verder aan de slag

Op Internet is mooi materiaal te vinden om verder met dit kernwoord aan de slag te gaan. Je ouders, clubleiding of leerkracht kunnen op de volgende websites ideeën en materialen vinden: